شکارسازهای دودی خطی و یا همان بیم دتکتورها در مواردی که بخواهیم فضای بزرگ و وسیعی مانند انبار، سالن یک کارخانه و یا سوله و … را تحت پوشش سیستم اعلام حریق قرار دهیم و نصب دتکتورهای معمولی مشکل و یا غیر اقتصادی باشند از این نوع دتکتورها استفاده می شود.
اصطلاحات پر کاربرد بیم دتکتورها
Beam Range:
فاصلهی خطی بین فرستنده، گیرنده و رفلکتور
Detector Coverage :
سطح قابل پوشش (حفاظتی) که به وسیلهی دتکتور محافظت میشود. در این سطح حساسیت دتکتور در حد قابل قبول میباشد.
Reflector :
(آینه) تجهیزی که سیگنال نور را برگشت داده تا به گیرنده برسد.
Sensitivity :
قابلیت تشخیص دود در مکانهای مختلف سطح حفاظتی. این حساسیت بیشتر بسته به غلظت، حجم و بزرگی ذرات دود میباشد.
Stratification :
(لایه بندی) لایه های دود که بستگی به درجهی حرارت حریق دارد. حریقهای داغ لایههای بزرگ و حریقهای گرم لایههای کوچکتر دارند.
Transparence (Filters) :
حساسیت یک دتکتور نسبت به دود که از داخل یک جعبهی شیشهای یا پلاستیکی شفاف سنجیده می شود.
این مورد بخشی از استاندارد تست میباشد و جهت بررسی کاربرد این دتکتور در وضعیت جوی نامساعد و یا وجود موانع شفاف مثل شیشه در مقابل آن به کار میرود.
آشکارسازهای دودی خطی بر اساس دستورالعمل سازنده, نصب می گردد.
در خصوص جانمایی آشکارسازدودی خطی در سقف های دارای موانع(تیر و بیم) و سقف های شیب دار, هر آشکارساز دودی خطی را معادل یک ردیف آشکارساز دودی نقطه فرض نموده و از قوانین آشکارسازهای دودی پیروی می کنیم معادل یک ردیف آشکارساز دودی نقطه فرض نموده و از قوانین آشکارسازهای دودی پیروی می کنیم مسیر نور مابین دو قسمت آشکارساز دودی خطی باید همواره فاقد موانع باشد و همچنین در صورت قطع مسیر خط نور توسط مانع آشکارساز نباید وارد حالت تشخیص حریق گردد بلکه حالت اشکال باید اعلام گردد. مساحت تحت پوشش هر آشکارساز دودی خطی نباید بیش از حداکثر مساحت مجاز یک منطقه تشخیص حریق باشد.در
خصوص طول پوشش آشکارساز دودی خطی مقادیر ارائه شده توسط سازنده مورد قبول می باشد.
NFPA72
حداکثر فاصله آشکارسازهای دودی خطی در فضاهایی با سقف صاف18.3متر از یکدیگر,50درصداین مقداراز دیوارهای جنبی و25درصد آن از دیوارهای پشتی در نظر گرفته شود.
BS5839
حداکثر فاصله آشکارسازهای دودی خطی در فضاهایی با سقف صاف15متر از یکدیگر و7.5متر از دیوارهای جنبی در نظر گرفته شود.
برای سقف های شیب دار, پوشش آشکارساز دودی خطی تعبیه شده در قله شیب یا نزدیک آن, به ازای هر درجه شیب یک درصدافزایش می یابد و حداکثر افزایش آن25درصد می باشد. همچنین پوشش سایر آشکارسازها, مشابه سقف صاف می باشد.
ضروری است در سقف های شیب دار, اولین ردیف آشکارسازهای دودی خطی حدفاصل600میلی متری قله سقف تعبیه گردد.
ضروری است در فضاهای مخفی نظیر سقف و کف کاذب و سقف های دارایمجموعه ای از تورفتگی های کوچک, آشکارساز دودی خطی حدفاصل25تا600میلی متری سقف قرار گیرد.
در صورت نصب آشکارساز دودی خطی در فاصله بیش از600میلی متری سقف, فاصله آشکارساز از دیوارهای جنبی12.5درصد ارتفاع محل جانمایی آشکارساز از کف اتاق و از آشکارسازهای جنبی25درصد ارتفاع محل جانمایی آشکارساز از کف اتاق در نظرگرفته می شود.
در صورت وجود پارتیشن یا قفسه حدفاصل30سانتی متری سقف اتاق, پارتیشن یا قفسه به صورت دیوار کامل فرض شده و سپس آشکارساز جانمایی می گردد.
در صورت وجود موانعی نظیر تیر و بیم سقفی با عمقبیش از10درصد ارتفاع سقف تا کف فضا, مانع به صورت دیوار کامل فرض شده و سپس آشکارساز جانمایی می گردد.
حداکثر ارتفاع نصب مجاز آشکارساز دودی خطیدر سقف صاف,40متر می باشد.
در صورت وجود ارتفاع بالاتر در بخش کوچکی از سقف (حداکثر10درصد مساحت), حداکثر ارتفاع نصب مجاز آشکارساز دودی خطی در آن بخش,43متر می باشد.
8.7 ملاحظات جانمایی آشکارسازها نسبت به سیستم های گرمایش, تهویه و هواساز
رعایت حداقل فاصله1مترمابین دریچه های دمنده و مکنده هوای مورد استفاده در کاربری های مسکونی و تجاری با آشکارساز دودی نقطه ای و همچنین عدم نصب آشکارساز در مسیر جریان مستقیم هوا ضروری می باشد. در خصوص دریچه های بزرگتر رعایت فاصله بیشتر ضروری است.
در خصوص آشکارسازهای دودی جانمایی شده در پلنوم برگشت هوای سیستم هوارسان, ضروری است از آشکارساز مناسب برای کارکرد در فضاهای با سرعت جابجایی هوای زیاددر محل اتصال پلنوم به کانال هوااستفاده گرد.
8.8 کاربرد آشکارسازهای دودی در کنترل انتشار دود ؟
در صورت وجود سیستم کنترل انتشار دود در ساختمان, رعایت ضوابط ویژه سیستم های مدیریت دود ضروری می باشد.
آشکارسازهای دود به منظور تشخیص دود حاصل از حریق و به عنوان اولین مرحله از عملیات کنترل انتشار دود کاربرد داشته و پس از آن کنترل فن ها, دریچه ها, درب ها و سایر تجهیزات مرتبط با سناریوی کنترل انتشار دودانجام می گردد.
سیستم کنترل انتشار دود به سه صورت قابل اجرا می باشد.
1.بواسطه آشکارسازهای تشخیص حریق ساختمان, تعبیه شده متناسب با مناطق دود,در صورت دارا بودن قابلیت اجرای فرامین نظیر کنترل درب ها,دریچه ها و سایر تجهیزات.
2.بواسطه آشکارسازهای اختصاصی تعبیه شده در کانال های هوایی ساختمان.
3.بواسطه آشکارسازهای ویدئویی تشخیص دود تعبیه شده متناسب با مناطق دود, در صورت دارا بودن قابلیت اجرای فرامین نظیرکنترل درب ها, دریچه ها و سایر تجهیزات.
از جمله آشکارسازهای قابل استفاده جهت تشخیص دود در کانال های سیستم هواساز, آشکارساز دودی کانالی می باشد.
سیستم آزادسازی درب یکی از سیستم های زیر مجموعه سیستم کنترل انتشار دود می باشد که کنترل آن به دو صورت زیر قابل انجام می باشد؟
1.با استفاده از آشکارسازهای دودی موجود در سیستم اعلام حریق کلی ساختمان که در دو سمت درب ها, راهروها و اتاق ها نصب گردیدهاست.
2.توسط آشکارسازهای اختصاصی سیستم آزادسازی درب به شرح موجود در استانداردNFPA72.
8.9ملاحظات جانمایی آشکارساز دودی درفضاهایی باجریانات هوایی بالا ؟
سطح پوش هر آشکارساز دودی نقطه ای طبق جدول و نمودار زیر با افزایش حجم جابجابی هوا در واحد زمان کاهش می یابد لذا ضروری است این کاهش در جانمایی آشکارسازها در چنین فضاهایی درنظر گرفته شود.
این محدودیت شامل آشکارسازهای مورد استفاده در سیستم کنترل انتشار دود نمی گردد. ضروری است آشکارسازها در مقابل جریان مستقیم خروجی از دریچه هوا قرار نگیرد.